Erken over yetmezliği veya erken menopoz, özellikle çocuk sahibi olmak isteyen-ler için çok önem taşımaktadır. Bu nedenle de olası menopoz zamanının önceden belirlenebilmesi gereklidir.
Kimin erken menopoza gireceği bilinmemektedir. Ancak kadınlar bir anda meno-poza girmezler, bu süreç belirli bir zaman alır. Bu nedenle son yıllarda geliştiri-len AMH gibi bazı testler en azından, 3-4 yıl öncesinde uyarı verebilir (Şekil). Genellikle yeni evlenmiş çiftler, gebelikten korunma konusunda hekime başvu-rurlar. Özellikle 30 yaşını aşmış böyle hastalarda daha dikkatli davranarak yu-murtalık reservini (Yumurtalıklardaki yumurta hücre sayısını) belirlemek için testler yapılması uygun olabilir. Böyle gerek klinik ve gerekse testler sonucunda prematüre over yetmezliği olasılığı bulunan bu hastalara, fertilite planlanmasın-da uyarıcı olmak, fazla beklememesi ve biran önce çocuk sahibi olması önerilebilir.
Özellikle çocuk sahibi olmak isteyen hastalarda gebelikten korunma ve olası gebelik şansının belirlenmesi gibi konularda hekimler yol gösterici olmalıdır. Bu amaçla Over reserv belirteçleri yararlı olabilmektedir.
Bu konuda kişisel deneyimlerimizin ve çalışmalarımızın gösterdiği gibi, kadının yaşı, şikayetleri, adet düzeni, ultrasonografide yumurtalıkların görünümü ve hormon testleri birlikte değerlendirildiğinde yararlı olabilmektedir.
Hatta son yıllarda yapılan bazı çalışmalarda, bazı modeller oluşturularak, bir ka-dının kaç yaşında menopoza girebileceği dahi öngörülmektedir. Yani bir kadının kaç yaşında menopoza girebileceği tahmin edilebilmektedir. Bu amaçla, AMH öl-çümleri, 2 ölçüm arasındaki fark, anne menopoz yaşı gibi kriterler değerlendiril-mektedir. Ancak bu çalışmalarda, menopoz yaşına yakın olanlarda isabet olasılığı, daha güçlüdür (Şekil). Yani 30lu yaşlardaki bir insanın menopoz yaşını belirle-yebilmek, 40lı yaşlara oranla daha zayıftır. Bu konuda birden fazla kriter kullanılması ve hekimin deneyimi çok önemlidir.
Şekil: Normalde, kadınlarda yumurta hücreleri oluştuktan itibaren, menopoza kadar olan dönemde devamlı azalma eğilimindedir. Bu nedenle menopoz öncesinde bu azalmış yumurta reservini belirleyebilmek mümkündür.